Felicitaties aan de Scania V8, voor 50 jaar emotion meets logic. We blikken terug op een aantal mijlpalen en mensen die van deze motor een ware legende hebben gemaakt – de onbetwiste ‘King of the road’.
Als we één persoon moeten bedanken voor de ontwikkeling van de motor die een van de grootste successen van Scania werd, dan is het wel Bengt Gadefelt. Het legendarische Hoofd Design van de Scania-dieselmotoren van de jaren zestig tot tachtig van de vorige eeuw werd vaak ‘de vader van de Scania V8’ genoemd, en voorzag de behoefte aan vrachtwagenmotoren die konden voldoen aan de groeiende vraag naar meer vermogen, vooral voor houttransport en zwaar langeafstandstransport.
In het begin van de jaren zestig konden de zes lijnmotoren van Scania met een vermogen van 8 en 11 liter 250 pk bereiken, een vermogen dat voldoende was voor het langeafstandsvervoer van die tijd. Maar de ingenieurs bij Scania (toen nog Scania-Vabis genaamd) beseften dat een dergelijk vermogen in de toekomst niet voldoende zou zijn en besloten de markt voor motoren op zijn kop te zetten.
Gadefelt, bekend om zijn informele leiderschapsstijl en om zijn gewoonte om over de blauwdrukken van de ontwerpingenieurs te leunen en nuttige tips te geven, kreeg de taak om leiding te geven aan de ontwikkeling van een krachtigere motor, nadat Scania in 1962 de beslissing hiertoe had genomen.
“We realiseerden ons dat er ongeveer 350 pk nodig was om goed ‘rijgedrag’ te bereiken. Dat betekende ongeveer 100 pk meer dan onze andere motoren,” zei Gadefelt later toen hij terugkeek op het project.
De vraag naar krachtigere vrachtwagenmotoren viel op een handige manier samen met de trend van meer compacte frontstuurtrucks in plaats van de torpedotrucks die na de oorlog het zwaar transport hadden gedomineerd. Maar er was één probleem: hoe monteer je een grotere, achtcilinder lijnmotor onder een frontstuurcabine?
Scania’s eerste V8, de 14-liter motor, had de inmiddels iconische V-vormige klepdeksels. Dit onderdeel komt uit een 350 pk-motor van 1974 uit het Scania-museum in Södertälje, Zweden.
De V8 werd ‘bedreigd’
72-graden prototype
Enkele jaren later moest Scania opnieuw een technische keuze maken: hoe moest de nieuwe injectietechnologie die de motor nodig had om te voldoen aan de nieuwe Euro 3-emissiewetgeving worden geïntegreerd? Om deze uitdaging op te lossen, begonnen de ingenieurs van Scania met de ontwikkeling van een volledig nieuwe motoropstelling: een V8 met een smallere hoek van 72 graden. Er werden ongeveer 12 prototypes gebouwd, waarvan er een paar nog steeds bestaan in een wat stillere hoek van de R&D-afdeling van Scania.
Maar op dit punt mengde een bepaalde senior ingenieur zich in de discussie: Bengt Gadefelt. “Hij waarschuwde dat de 72-graden motor een zeer complexe indeling zou hebben,
vooral de krukas,” herinnert zich Håkan Fransson, een gepensioneerde voormalige Chief Engineer bij Scania.
“Uiteindelijk, toen we een andere injectieoplossing hadden geselecteerd, kozen we ervoor om in plaats daarvan een geheel nieuwe 90-graden 16-liter motor te ontwikkelen,” zegt hij.
Dus zelfs voor een trouw werkpaard als Scania’s originele 14-liter V8 kwam de laatste ronde dichterbij. Emissiewetgeving en milieuvereisten waren met de komst van Euro 3, 4 en 5 steeds strenger geworden, en in het midden van de jaren negentig bereidde Scania zich voor op een belangrijke technologische stap: de ontwikkeling van een volledig nieuwe V8-motor ter vervanging van de 14-liter motor.
Bengt Gadefelt, Hoofd Design van Scania dieselmotoren van de jaren zestig tot eind jaren tachtig.
Nieuw millennium, nieuw platform
Koelvloeistofpomp van een 16-liter motor uit 2012. De variabele koelvloeistofpomp is door Scania ontwikkeld in samenwerking met een van zijn leveranciers.
Een reeks hernieuwbare brandstoffen
In lijn met het steeds toenemende milieubewustzijn bleef Scania ook motoren ontwikkelen die op een reeks hernieuwbare brandstoffen konden draaien. Elke V8-truck die sinds 2015 is geproduceerd kan op biodiesel-HVO rijden, en het bedrijf biedt ook verschillende motoralternatieven voor biodiesel-FAME.
Tegelijkertijd met het 125-jarig bestaan van het bedrijf in 2016 introduceerde Scania een volledig nieuw assortiment vrachtwagens. Deze grootste productlancering ooit in de geschiedenis van het bedrijf was het resultaat van tien jaar ontwikkeling en een investering van meer dan 20 miljard SEK (2 miljard euro).
Het jaar daarop presenteerde het bedrijf de gloednieuwe V8-motor voor de nieuwe generatie trucks, met een verder versterkt cilinderblok om in de toekomst een nog hogere druk aan te kunnen.
De nieuwe V8 bouwde voort op veel van de succesvolle kenmerken van eerdere generaties, maar van de ongeveer 650 componenten waaruit de gehele motor bestaat, waren er 200 volledig nieuw. Het team dat de nieuwe V8-motor ontwikkelde, had zich gericht op vier belangrijke gebieden: het verhogen van de brandstofefficiëntie met vijf tot acht procent om de winstgevendheid van klanten te verbeteren, het verbeteren van de onderhoudsvriendelijkheid om de uptime van voertuigen te verhogen, het verbeteren van productieprocessen om de kwaliteit te verhogen en een eigentijds ontwerp dat een nieuwe generatie van Scania zou vertegenwoordigen
Cruciale feedback van klanten
Maar wat zouden de V8’s van Scania zijn zonder de mensen die ze elke dag, 24/7, onder alle omstandigheden gebruiken? De V8-klanten hebben een speciale positie binnen de R&D-afdeling van Scania. Ze zijn zeer bekwaam en loyaal en van groot belang voor Scania voor het testen van nieuwe modellen en nieuwe functionaliteit, niet alleen voor de V8’s, maar ook voor de ontwikkeling in het algemeen.
Een van de nieuwste testrijders voor Scania is Rickard Sjöstrand, een Zweed die tussen 2016 en 2017 de nieuwe V8-generatie van Scania heeft getest, een S 650 6×2 Euro 6.
“De motor is echt krachtig en werkt goed,” zei hij. “Je zou denken dat een grotere motor meer brandstof verbruikt, maar hij verbruikt in feite drie liter minder per 100 kilometer dan mijn vorige Scania V8.”
Alleen al het starten van de motor was een genoegen voor Sjöstrand: “Deze nieuwe motor gromt nog beter.”
Björn Westman, een manager met vele jaren ervaring als Hoofd Engine Development bij Scania, zegt dat de V8-testrijders in de loop der jaren buitengewoon nuttige feedback aan de R&D-afdeling van Scania hebben gegeven.
“Hun waardevolle feedback heeft niet alleen veel betekend voor onze ontwikkeling van de V8, maar ook als nevenresultaat voor onze motorontwikkeling als geheel,” aldus Westman. “Het betekende dat we ons op het hoogrendementsegment en het hele concept van ‘King of the road’ konden blijven richten.”
En Scania zal het concept van ‘King of the road’ zeker aanhouden, met de V8 als basis. De legende – inclusief de kenmerkende lage grom – zal blijven voortleven.
Bekijk de fotogalerie
Verken dit onderwerp en lees lekker door
15 December 2023
15 December 2022
15 September 2022
Zin in iets nieuws? Kies een ander onderwerp om verder te lezen
